Asertywność to umiejętność wyrażania własnych uczuć, opinii i potrzeb bez naruszania praw innych ludzi. Świadomość własnych praw, którą daje nam postawa asertywna pozwala nam dbać o własną przestrzeń i budować relacje z innymi ludźmi oparte na partnerstwie, szacunku i poszanowaniu wzajemnym uczuć i poglądów.
Wiele osób sprowadza zachowania asertywne do zachowań egoistycznych lub do mówienia „Nie”, dlatego w opisie treningu chcemy przybliżyć, czym jest asertywność i w jaki sposób może ona zmienić nasze relacje z innymi ludźmi.
Czym jest asertywność? To przede wszystkim:
- umiejętność wyrażania opinii, krytyki, potrzeb, życzeń
- umiejętność odmawiania w sposób nieuległy i nieraniący innych
- umiejętność przyjmowania krytyki, ocen i pochwał
- autentyczność
- elastyczność zachowania
- świadomość siebie (wad, zalet, opinii)
- wrażliwość na innych ludzi
- stanowczość
W relacji z innymi ludźmi osoba posiadająca postawę asertywną:
- potrafi kontrolować własne emocje, co oznacza, że wyraża uczucia bez oceniania, atakowania drugiej osoby
- nie ulega manipulacjom innych osób, szantażom emocjonalnym ani innym próbom wpływu emocjonalnego
- przyjmuje krytykę i opinię
- nie odczuwa lęku, poczucia winy, które paraliżują jej zachowanie i powodują, że przyjmuje postawę uległą lub agresywną
- potrafi prosić i wyrażać życzenia bez poczucia winy
- szanuje prawa, poglądy i uczucia innych nawet jeśli są one inne niż moje
- realizuje założone przez siebie cele, chroni własne prawo do poglądów i uczuć pomimo nacisków innych osób i z uwzględnieniem praw innych
- wyraża poprzez komunikowanie własnych uczuć i z poszanowaniem innych jak chce być traktowana przez nich
- często bowiem inni nie wiedzą co czujemy i co myślimy i w efekcie domyślają się, zgadują lub przyjmują, że zgadzamy się z ich zachowaniem wobec nas
- ma poczucie, że jest partnerem dla drugiej osoby i uznaje siebie za tak samo ważnego jak on
- potrafi egzekwować swoje prawa i chronić je
W relacji z samym sobą osoba asertywna:
- posiada adekwatny do rzeczywistości obraz własnej osoby
- posiada umiejętność stawiania sobie konkretnych i realistycznych celów, dzięki świadomości własnych słabych i mocnych stron i własnych ograniczeń i kompetencji
- w efekcie podejmuje działania, które są w zasięgu jego możliwości a tym samym doświadcza częściej uczucia satysfakcji niż rozczarowania wynikającego z braku realizacji założonych celów
- akceptuje siebie
- jest świadomy własnych ograniczeń i akceptuje je
- daje sobie prawo do popełniania błędów
Założycielka Warszawskiej Grupy Psychologicznej